چطور از بیماری ارتفاع زدگی در کوهنوردی جلوگیری کنیم؟
بیماری ارتفاع زدگی یکی از رایج ترین مشکلاتی است که در ارتفاعات بالا اتفاق می افتد و به دلیل کاهش اکسیژن، شما را دچار مشکلاتی از جمله سردرد، سرگیجه و حتی موارد جدی تری مثل ورم مغزی یا ریوی می کند. این علائم باعث می شود که عملکرد و توانایی شما در حین کوهنوردی با مشکلاتی جدی مواجه شود. بنابراین شاید برایتان سوال باشد که چطور از بیماری ارتفاع زدگی در کوهنوردی جلوگیری کنیم؟ علائم آن دقیقا چیست؟ و بهترین درمان ارتفاع زدگی در کوهنوردی کدام اند؟. در ادامه مقاله به طور کامل به بررسی این موضوع میپردازیم تا بتوانید با آگاهی و شناخت کافی نسبت به این بیماری، سفری ایمن و راحتی را داشته باشید.
ارتفاع زدگی در کوهنوردی چیست؟
بیماری ارتفاع یا بیماری AMS که با نام های بیماری کوهستان ، بیماری حاد کوهستان یا بیماری ارتفاع بالا نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که می‌تواند زمانی رخ دهد که افراد بدون سازگاری مناسب با محیط، به ارتفاعات بالا صعود می‌کنند. این بیماری ناشی از کاهش میزان اکسیژن موجود در هوا در ارتفاعات بالاتر است که منجر به هیپوکسی یا کمبود اکسیژن در بدن می‌شود.
بیماری ارتفاع می‌تواند هر کسی را صرف نظر از سن، جنسیت یا سطح آمادگی جسمانی تحت تأثیر قرار دهد. این یک بیماری شایع است که توسط افرادی که به ارتفاعات بالا سفر می‌کنند یا در فعالیت‌هایی مانند کوهنوردی یا پیاده‌روی شرکت می‌کنند، تجربه می‌شود. به عبارت ساده، این اتفاق زمانی می‌افتد که بدن در ارتفاعات بالا اکسیژن کافی از هوا دریافت نمی‌کند. این اتفاق معمولاً در ارتفاعات بالای ۲۵۰۰ متر رخ می‌دهد.
بیماری ارتفاع چگونه تشخیص داده می‌شود؟
وقتی سردرد به همراه یک علامت دیگر در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از تغییر ارتفاع رخ دهد، باید بیماری ارتفاع را در نظر گرفت. اکثر کوهنوردان باتجربه علائم را در افرادی که بیماری خفیف تا متوسط ارتفاع را تجربه می‌کنند، تشخیص می‌دهند.
در موارد شدید بیماری ارتفاع، پزشک بر اساس علائم، نشانه‌ها و وضعیت فردی که دچار ارتفاع زدگی شده است، تشخیص را انجام می‌دهد. پزشک ممکن است با گوشی پزشکی به صدای قفسه سینه گوش دهد یا از قفسه سینه عکس‌برداری کند تا مشخص شود که آیا مایعی در قفسه سینه وجود دارد یا خیر. در شدیدترین موارد، پزشک ممکن است MRI یا سی‌تی‌اسکن مغز را برای بررسی مایع در مغز تجویز کند.
علائم ارتفاع زدگی در کوهنوردی
بیماری ارتفاع زدگی در کوهنوردی، زمانی رخ می‌دهد که افراد بدون سازگاری مناسب با محیط، در معرض ارتفاعات بالا قرار می‌گیرند. علائم بیماری ارتفاع می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و می‌تواند هر کسی را صرف نظر از سن، سطح آمادگی جسمانی یا تجربه در ارتفاعات بالا تحت تأثیر قرار دهد.
- علائم خفیف بیماری ارتفاع شامل سردرد، حالت تهوع، از دست دادن اشتها و خستگی است. این علائم معمولاً با استراحت، نوشیدن آب کافی و اجتناب از الکل و کافئین قابل کنترل هستند. نظارت دقیق بر این علائم ضروری است زیرا در صورت عدم درمان می‌توانند بدتر شوند.
- علائم متوسط بیماری ارتفاع شامل تنگی نفس، سرگیجه و استفراغ است. مدیریت این علائم می‌تواند چالش برانگیز باشد و افرادی که آنها را تجربه می‌کنند باید فوراً به ارتفاع پایین‌تری بروند.
- علائم شدید بیماری ارتفاع می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. این علائم شامل مشکل در تنفس، گیجی و از دست دادن هوشیاری است. در این شرایط ضروری است که سریعاً اقدام کنید و به ارتفاع پایین‌تر بروید یا در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری و درمان بیماری ارتفاع
بیماری ارتفاع می‌تواند یک بیماری قابل پیشگیری باشد و اقدامات متعددی وجود دارد که افراد می‌توانند برای جلوگیری از شروع آن انجام دهند. نکات مفید زیر را هنگام برنامه‌ریزی برای کوهنوردی یا پیاده‌روی در ارتفاعات بالا در نظر داشته باشید:
1. به تدریج صعود کنید تا بدن شما به شرایط جدید عادت کند
موثرترین راه برای جلوگیری از بیماری ارتفاع، سازگاری تدریجی است. ضروری است که به بدن زمان کافی برای سازگاری با تغییر ارتفاع داده شود. هنگام برنامه‌ریزی سفر به ارتفاعات بالا، توصیه می‌شود از ارتفاع پایین‌تر شروع کنید و به تدریج به سمت بالا بروید. این به بدن اجازه می‌دهد تا با تغییرات فشار و سطح اکسیژن سازگار شود. به عنوان مثال، هنگام کوهنوردی، توصیه می‌شود قبل از صعود به ارتفاعات بالاتر، یک یا دو روز را در کمپ اصلی بگذرانید.
2. هیدراته بمانید
کم آبی بدن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری ارتفاع را افزایش دهد. بنابراین، مایعات فراوان، به خصوص آب، بنوشید تا در ارتفاعات بالا هیدراته بمانید. مصرف منظم مایعات به بدن کمک می‌کند تا تعادل مایعات خود را حفظ کند و از کم آبی بدن جلوگیری کند. از نوشیدن الکل و کافئین خودداری کنید زیرا می‌توانند بدن را کم آب کنند و خطر ابتلا به بیماری ارتفاع را افزایش دهند.
3. وعده‌های غذایی سبک و مغذی بخورید
محیط‌های مرتفع می‌توانند بر سیستم گوارش تأثیر بگذارند و هضم وعده‌های غذایی سنگین دشوار می‌شود. خوردن وعده‌های غذایی سبک و مغذی هنگام کوهنوردی یا پیاده‌روی در ارتفاعات بالا ضروری است. مصرف غذاهای غنی از کربوهیدرات مانند ماکارونی، برنج و نان می‌تواند انرژی لازم برای عملکرد مؤثر بدن در هنگام کوهنوردی را فراهم کند. همچنین برای حفظ سطح انرژی، لازم است وعده‌های غذایی کوچک را به دفعات بیشتر مصرف کنید.
4. استفاده از قرص ارتفاع زدگی
داروهای مختلفی وجود دارد که می‌توانند به پیشگیری از بیماری ارتفاع کمک کنند. بهترین قرص ارتفاع زدگی، استازولامیداست. استازولامید دارویی است که می‌تواند در پیشگیری از بیماری ارتفاع مفید باشد. این دارو با افزایش میزان ادرار تولید شده توسط بدن عمل می‌کند که به خلاص شدن از شر مایعات اضافی و کاهش خطر بیماری ارتفاع کمک می‌کند.
همچنین داروهایی مانند استازولامید یا نیفدیپین می‌توانند از بیماری ارتفاع جلوگیری کرده و آن را درمان کنند. مهارکننده‌های فسفودی‌استراز (PDE) مانند سیلدنافیل و تادالافیل نیز می‌توانند به عنوان داروهای پیشگیرانه عمل کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
قبل از سفر به یک مکان مرتفع، باید با یک ارائه دهنده خدمات درمانی صحبت کنید. آنها می‌توانند در مورد اقدامات احتیاطی که برای نیازهای خاص شما مفید خواهد بود، به شما توصیه‌هایی ارائه دهند. همچنین ممکن است بتوانند در مورد اقدامات پیشگیرانه به شما مشاوره دهند یا داروهایی تجویز کنند که می‌توانند از بیماری ارتفاع جلوگیری کنند.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
اگر علائم جدی‌تری از بیماری ارتفاع را تجربه کردید، باید مراقبت‌های پزشکی اورژانسی (در بیمارستان، اورژانس یا سایر مراکز یا محیط‌های مربوطه) دریافت کنید.
مهمترین علائمی که باید به آنها توجه کنید عبارتند از:
- تنگی نفس، حتی در حالت استراحت
- تنگی یا درد قفسه سینه
- مشکلات هماهنگی در دست و پا
- گیجی
- گفتار نامفهوم
- کاهش هوشیاری
همه اینها علائم انواع شدیدتر بیماری ارتفاع هستند. بنابراین درمان آنها در اسرع وقت ضروری است.
به پایان این مقاله رسیدیم، امیدواریم مقاله “چطور از بیماری ارتفاع زدگی در کوهنوردی جلوگیری کنیم؟” مورد قبول شما بوده باشد. همچنین ممکن است بخواهید مقاله دیگر ما در مورد کمردرد هنگام کوهنوردی: علل و پیشگیری را هم ببینید.